salardı, onların geleceği daha iyi bir durumda olabilir-
di. Eğer okula gitmeden önce erken teşhis yaptırırlar-
sa, daha sonra ihtiyaç duydukları ekstra desteği okul
süresince daha kolay almış olurlar.
FAS’lı çocuklar ne çeşit bir özel bakıma ihtiyaç duyarlar?
FAS’lı çocuklar sayıları 5 ile 10 arasında değişen insa-
nın ya da bir pediatrisin sağlam desteğine ihtiyaç du-
yarlar. Büyük bir ihtimalle de çocuk psikiyatristin ve
psikoloğun yardımına ihtiyaç duyarlar; çünkü oyun-
caklarla ve diğer çocuklarla uygun bir şekilde oyna-
mak için sosyal beceri eğitimi gibi terapilere ihtiyaç-
ları vardır. Fiziksel ve konuşma terapilerine de ihti-
yaçları vardır; çünkü onların fiziksel kondisyonları ve
güçleri gerçekten çok zayıftır. FAS’lı çocukların birço-
ğu özel eğitimmerkezlerinde tedavi görmektedirler.
Elbette bu çocukların yetiştirilmesi ve 24 saat bakı-
mı normal bir aile için oldukça ağır bir yüktür ve ba-
kım için evde büyükanne, büyükbabanın ya da hafta
sonları bir bakımmerkezinin yardımı faydalı olacak-
tır. Bu çocuklar normal büyüme hızında gelişebilmek
için çok yoğun bir bakım ve ilgiye muhtaçtırlar.
Alkolemaruz kalmış hamileliklerin sayısını düşürebilmek
için sizce en etkili yöntemnedir?
Bazı yöntemlerin kesinlikle işe yaradığını biliyoruz.
Öncelikle toplum içeresindeki herkes şunu bilme-
lidir ki hamilelik döneminde alkol kullanımı kabul
edilebilir bir durum değildir. Buradaki mesele sa-
dece hamile kadınlar değil ve bu durum sadece on-
lar için de geçerli değil; herkes için geçerlidir. Hamile
bir bayan belki alkol kullanmak istemeyebilir; ama
onun arkadaşları “Hadi canim, bir kadehten bir şey
olmaz” diyebilirler. Hamile kadınları bu şekilde bas-
kı altına alabilirler. Bu yüzden halk sağlığı kampan-
yaları sadece hamile bayanlara değil onların yakın
çevresi ve arkadaşlarına da eğilmelidir. Tüm toplum
içki kullanmayan hamileliği desteklemelidir. Profes-
yoneller için kesin ve net bilgiler önemlidir; çünkü
doktorlar ve ebeler burada özel bir konum teşkil et-
mektedirler. Hamile bir bayan ya doktorunun ya da
ebesinin tavsiyelerini dinleyip uygulayacaktır. Eğer
doktor hamilelik dönemi süresince içki kullanılma-
sını istemiyorsa, hamile bayanlar bunu ciddiye ala-
caklardır. Aldığım duyumlara göre bazı doktorlar
“Tamam, bir kereden bir şey olmaz” demekte ve ola-
sı zararlara açık bir kapı bırakmaktadırlar. İçki kul-
lanılmaması mesajı herkes tarafından verilmemek-
tedir ve tabi ki de farklı ülkelerdeki sağlık bakanlık-
larına göre değişkenlik arz etmektedir. Bazı ülkeler-
de “İçki kullanmasan daha iyi olur ama ille de kul-
30
