21 / 84
düzenlenen medya ödüllerinde
“Sağlık Okuryazarlığı”
kategorisinde ödüllendirilmiş.
Uğur, "Sağlık okuryazarlığı
hayatın her alanında analitik
düşünme ve karar verebilme
becerisini artırıyor. İnsan ancak;
okuyor, dinliyor, analiz ediyor,
karara katılıyor, karar veriyor
ve hayata uyarlıyorsa gerçek bir
sağlık okuryazarı olabiliyor"
diyor.
SAĞLIK OKURYAZARLIĞI NE
KAZANDIRIR?
Sağlık okuryazarlığına
‘sağlığımızın sorumluluğunu
üstümüze almak’ ve konuya
‘daha bilinçli yaklaşmak’ olarak
da bakabiliriz. Hepimiz bazen
en önemli hastalık belirtilerini
bile yıllarca göz ardı etmiyor
muyuz ya da en ufak bir şüphede
hastanelere gidip bir dolu gereksiz
test yaptırmıyor muyuz? Ne kadar
gerekli olduğunu düşünmeden
ya da vücudumuzda yaratacağı
olumsuz etkilerini hesaplamadan
ilaç kullanmıyor muyuz? Bunlar
konusunda bilinçlenmek hem
bizim daha sağlıklı olmamızı
sağlar hem de ülkemizin sağlık
harcamalarını azaltır.
Uğur sağlık okuryazarı olmanın
ne sağladığını, sağlık okuryazarı
olunmadığında nelerle
karşılaşılabileceği noktasından
bakarak cevaplıyor, “Yapılan
araştırmalara göre; sağlık
okuryazarlığının hem vatandaş
hem de sağlık profesyonelleri
açısından yetersiz düzeyde kaldığı
toplumlarda; tek tek bireyleri
değil aynı anda tüm toplumu
ilgilendirecek şekilde genel sağlık
düzeyinde düşüklük (örneğin
bir bireye aşı yapılması ya da
yapılmamasının sadece bireyin
sağlığını değil, tüm toplumun
sağlığını ilgilendirmesi), ilaç ve
tıbbi hatalarda, sağlık bakım
maliyetlerinde artış, koruyucu
sağlık hizmetlerinde aksama,
bilimden uzak tedavilere
yatkınlık, suistimallere açıklık,
artan bireysel ve toplumsal
kendi kendinin rehberi ve hem
de bir anlamda kendi kendinin
doktoru olabiliyor.”
SAĞLIK BAKANLIĞI,
PAYDAŞLAR VE BİREYLERE
DÜŞEN GÖREVLER
Elbette toplumun bu konuda
bilinçlenmesi için Sağlık
Bakanlığımıza, sivil toplum
örgütlerine ve bireyler olarak
bize de görevler düşüyor.
hastalık oranlarının artması
ile karşı karşıya kalınıyor. Bu
gibi durumlar sağlıklı yaşam
yılını ve kalitesini düşürürken,
sağlık hizmetlerinde de eşitsizlik
doğuruyor. Sağlık okuryazarlığı
bunları gidermeye çalışmakla
beraber, insanların sadece sağlık
alanında değil, hayatının her
alanında kullanabileceği analitik
düşünme ve karar verebilme
becerisini de artırıyor. İnsan hem
Vatandaşın sağlık okuryazarı olması yetmiyor,
sağlık profesyonelleri için de geçerli. Sağlık
okuryazarı olmuş insan kaynaklarına, sağlık
profesyonellerine de ihtiyaç var. Sağlık
profesyonelleri için; mesleki tatmin, doğru iletişim ve klinik becerileri
kullanabilmek, onların da sağlık okuryazarı olabilmesinden geçiyor.
Uğur, sağlık okuryazarı olmamaktan kaynaklanan sorunları
şöyle özetliyor:
“Sağlığını korumaya çalışan ve sağlık hizmeti alan hastaların
anlaşılır olmamaları ve sağlıklarıyla ilgili alacakları kararlarda
katılımcı olmak yerine sadece dinleyici ve sadece uygulayıcı
konumuna düşmeleri... Çünkü kişiye özel tedavileri, hizmetleri
daha çok konuştuğumuz ve uygulamaya geçirmeye çalıştığımız
son yıllarda insanların hem bedenen hem ruhen hem de
sosyal olarak daha iyi bir sağlık hizmeti almaları sağlık
okuryazarlığının olmadığı bir sistemde mümkün olmayabiliyor.
Bir sağlık hizmeti almak, hizmetin kalitelisini almak ya da
sağlık hizmetlerinden faydalanabilmek şöyle dursun, gerçekten
sağlık hizmeti aldı mı, almadı mı; aldığı hizmetten faydalandı
mı, yoksa zarar mı gördü soruları ve sorunları da ortaya
çıkabiliyor.”
SAĞLIKOKURYAZARIOLMAMAKTAN
KAYNAKLANANSORUNLAR
Sağlık okuryazarlığı
sağlığımızın
sorumluluğunu
üstümüze almak ve
aldığımız sağlık
hizmetinin kalitesini
değerlendirebilmektir.
HAZİRAN 2018 21