Kapak
Sigara kullanımının üreme
sağlığına olan etkileri
Yapılan bilimsel araştırmalara göre bir-
çok konuda olumsuz etkileri bilinen si-
garanın, hem erkek hem de kadının üre-
me kapasitesi açısından da olumsuz etkileri bu-
lunmaktadır. Günümüzde en sık görülen alışkan-
lıklardan biri olan sigara, üreme hücrelerine za-
rar vererek erkeklerde sperm, kadınlarda ise yu-
murta kalitesini ve sayısını olumsuz yönde etki-
leyerek doğurganlık kapasitesini nerdeyse 2-3 kat
azaltabilmektedir.
Üreme çağındaki kadınların yaklaşık %25’ i
sigara kullanmakta olup, sigaranın üreme fonk-
siyonları üzerindeki etkisi günlük tüketilen sigara
miktarı ve sigara içme süresi ile doğrudan ilişki-
li olabilir. Çalışmaların sonuçları sigara içen ka-
dınlarda infertilite görülme oranının yüksek, do-
ğurganlığın düşük ve gebe kalma süresinin daha
uzun olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, kadın-
larda uzun süre sigara kullanımı hamilelik dö-
neminde de düşüklere, erken doğum ve erken
membran rüptürüne, düşük doğum ağırlıklı be-
bek doğurmaya yol açabilmektedir. Şayet gebe-
lik oluşmuş ise doğacak bebeklerde ciddi sağlık
problemleri olabilir. Kadının sigara içmesi ya da
sigara dumanına maruz kalmasının üreme fonk-
siyonlarına etkisi şöyle özetlenebilir;
Doğurganlık kapasitesinin 2-3 kat azalması
Spermin rahim ağzını geçmesini ve yumurta-
nın tüplerden taşınmasını zorlaştırarak gebe kal-
ma süresinin uzaması (ortalama 3 -12 ay),
Menapoza daha erken yaşta girilmesi (ortala-
ma iki yıl önce),
Tüp bebek (IVF) uygulamalarında başarısızlık
oranında artış,
Döllenmiş yumurtanın rahim içine taşınmasını
ve döllenmiş yumurtanın rahim içine tutunma-
sını zorlaştırarak kendiliğinden düşük yapma ve
dış gebelik oluşma riskinin artması,
Erken doğum eylemi,
Düşük doğum ağırlıklı bebek doğurma ris-
ki (bebeğin doğum ağırlığı ortalama 150-300 gr
daha az),
Yumurtalıklardaki foliküllerde erken tükenme
ve yumurta kalitesinde bozulma (gebe kalmada
sorun yaşama/erken menapoza girme)
Adet bozuklukları ve iki adet arası sürenin kı-
salması,
Mesane ve rahim ağzı kanseri riskinde artma
Kadının yumurta hücresinde (oosit) kromozo-
mal bozukluk oluşma riskinde artma.
Erkeğin sigara içmesi ya da sigara dumanına ma-
ruz kalmasının üreme fonksiyonlarına etkisi ise
şöyle özetlenebilir;
Sperm sayısı ve hareketliliğinde azalma
Spermde şekil bozuklukları
Semen miktarını azalma
Penisi besleyen damarlarda problemler yarata-
rak erkekte sertleşme (ereksiyon) problemlerine
sebep olabilir.
Sigarada bulunan nikotin vücuda alındığında
kadınların yumurtalıklarında oluşan üreme hüc-
relerinde kötü etkiler bırakır ve yumurtanın ya-
Kadınlarda uzun süre sigara kullanımı hamile-
likte düşüklere, erken doğumve düşük doğum
ağırlıklı bebek doğurmaya yol açabilmektedir.
Prof. Dr. Cem Fıçıcıoğlu
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
