38 / 84
sağlık
Yeşilay
38
Psikolojik durum, kanserle
mücadelenin önemli bir
boyutunu oluşturuyor. Hastalığı
yenmede kişinin ruhsal, duygusal
ve zihinsel durumunun etkisi size
göre nedir?
Sadece kanser değil,
bedensel tüm hastalıkların
ya da hassasiyetlerimizin
ruhsallığımızla ilişkisi var.
Bedeni, duygularımızdan
bağımsız bir mekanik aygıt
gibi düşünmeyelim. Aksine,
bir durum karşısında, bizi biz
yapan zihnimiz, ruhsallığımız ve
bedenimiz etkilenir. Bu üç öğenin
de ayrıca birbirleriyle etkileşimi
olur. Basit örneklerle ifade edecek
olursak, uykusuz kaldığınızda
sadece bedeninizde enerji azlığı,
ağrı- sızı, halsizlik görülmez, aynı
zamanda zihinsel olarak dikkat,
konsantrasyon süreniz azalırken
kişiden kişiye değişmekle beraber
daha “huysuz” olma, tolerans
düşüklüğü, çabuk sinirlenme,
karamsarlık, huzursuzluk gibi
duygular her zamankine göre
daha fazla hissedilebilir. Ya da çok
öfkelendiğinizde baş ağrısı, mide
ağrısı, kas ağrısı deneyimliyor
olabilirsiniz.
P
sikoonkoloji konusunda
danışmanlık veren bir
uzman olarak kanser
tanısı alan kişilerle bir araya
geliyorsunuz. Bu tanıyı alan
kişilerin his ve düşünceleri
hakkında bilgi verebilir
misiniz? Bu teşhis karşısında
nasıl psikolojik tepkiler ortaya
çıkıyor?
Kansere verilen tepkiler,
kişiden kişiye farklılık
gösterebiliyor. Kişinin hastalığa
verdiği tepkiyi; hastalığı nasıl
algıladığı, önceki hastalık
öyküsü, önceki psikiyatrik
öyküsü, yaşı ve yaşam koşulları
gibi sosyal faktörler, inançları,
kişilik yapısı gibi pek çok faktör
belirliyor. Kansere verilen
tepki zaman içinde dönüşüme
uğruyor. Bir ay önce kanser
tanısı almış bir kişi ile bir
senedir tedavi görmekte olan
kişinin ya da beş sene önce
şifaya kavuşmuş bir kişinin
hastalığa dair tepkileri ya da
ruhsallığı farklı oluyor. İlk
tanı anında, iki saatten iki
haftaya kadar sürebilen “şok”
reaksiyonundan bahsedebiliriz.
Kanser tanısını duyduğunda
kişide kısa süreli bir şok,
algılayamama, tepkisizlik
veya inanamama, bir yanlışlık
olduğu fikri, dalgınlık,
uykusuzluk, unutkanlık gibi
reaksiyonlar kendini gösteriyor.
OLMASINI BEKLEYEMEYİZ
Maalesef günümüzde adını sıkça duyduğumuz kanser hastalığı, gerek teşhis konulan kişi
gerekse yakınlarının hayatını derinden etkiliyor. Hasta yakınlarının izlemesi gereken tutumlar
hakkındaki sorularımızı yanıtlayan Psiko-onkolog Elçin Biçer, kişiden hastalığını saklamanın
sakıncalarını sıralıyor ayrıca anlayış, uyum ve desteğin önemine dikkat çekiyor.
HASTADAN POLYANNA
Belit ŞENOL