104. Yaşımız Kutlu Olsun!
Kurucumuz Ord. Prof. Dr. Mazhar Osman’ın ifadesiyle, “beşerin..
Nikotin bağımlılığı nasıl gelişir?
Sigara dumanında kanserojen özelliklere sahip 4000’den fazla kimyasal madde vardır. Bu maddelerden bir tanesi olan nikotin, şiddetli bağımlılık yapıcı özelliğe sahiptir.
Sigara fizyolojik ve psikolojik bağımlılık yapar. Kandaki nikotin konsantrasyonu azalınca yoksunluk belirtileri ortaya çıkar. Kişi bu belirtileri yaşamamak için sigara içmeyi sürdürür ve süreç bağımlılık düzeyinde devam eder.
Dünya Sağlık Örgütüne göre nikotin kullanım bozukluğu olarak da isimlendirilen tütün bağımlılığının temel belirtileri şunlardır:
- Kullanımı kontrol etme kabiliyetinin bozulması,
- Tütün kullanımına diğer etkinliklere göre daha fazla öncelik verilmesi,
- Zararlarla veya olumsuz sonuçlarla karşılaşılmasına rağmen kullanıma devam edilmesi ile kendini gösteren güçlü bir nikotin kullanma isteği,
- Nikotinin gitgide eski etkisini kaybetmesi (tolerans geliştirilmesi),
- Nikotin kullanımının kesilmesi veya azaltılması sonrasında yoksunluk belirtilerinin görülmesi,
- Tütünün etkilerinin neden olduğu ya da alevlendirdiği, sürekli ya da yineleyici toplumsal ya da kişiler arası sorunlar olmasına karşın tütün kullanımını sürdürme (örneğin; tütün kullanımıyla ilgili olarak başkalarıyla tartışmalara girme),
- Yineleyici bir biçimde tehlikeli olabilecek durumlarda tütün kullanma (örneğin; yatakta sigara içme),
- İşteki, okuldaki ya da evdeki konumunun gereği olan başlıca yükümlülüklerini yerine getirememe ile sonuçlanan, yineleyici tütün kullanımı (örneğin; işini engelleme).
Kişi bu döngünün farkında olmadığında, kendisini kısır bir döngünün içerisindeymiş gibi hissedebilir. Fakat bu döngü, kısır bir döngü olmak zorunda değildir. Sürecin farkında olup, gerekli desteği aldığında; bu döngüyle nasıl mücadele edeceğini de öğrenmiş olur.
Bu süreçte uzmanlar tarafından uygulanan psikolojik ve sosyal danışmanlık, motivasyona yönelik çalışmalar ve aile görüşmeleri; bireyin bağımlılığa karşı vermiş olduğu mücadeleyi destekleyen en önemli kaynaklardır.