30 / 84
dosya
bir medya takipçisi aynı dünya
görüşünde olmadığı gazeteleri ve
TV kanallarını da takip etmeli.
Doğru bilgiye ulaşmak… Bunu
nasıl başarabiliriz?
Ne gariptir ki, medyada teknoloji
geliştikçe yalan haberlere daha
çok maruz kalıyoruz. Bu duruma
en önemli örnek yalan haberlerin
2016 ABD Başkanlık Seçimi’ni
etkilemesiydi. Örneğin Donald
Trump'ın seçildiği 2016 ABD
Başkanlık Seçimi'nde yazdığı
yalan haberlerle ünlenen Paul
Horner hem Facebook'ta hem
de kurduğu internet sitelerinde
sürekli yalan haberler yazdı.
Washington Post'a verdiği bir
mülakatta Trump'ın kendisi
yüzünden seçildiğini öne
süren Horner şöyle demişti:
"Benim sitelerim sürekli
Trump destekçileri tarafından
kullanılıyor. Onlar hiçbir şeyin
doğruluğunu kontrol etmiyor, her
şeyi gerçek sanıyorlar." Horner’ın
de bilinçli bir medya takipçisi
olması gerekiyor. Okurunu,
izleyicisini dikkate almayan
medya kuruluşları her zaman
kaybetmeye mahkûmdurlar.
Bağımlılık-medya ilişkisine
değinmek istiyoruz…Özellikle
dizi, sinema vasıtasıyla gençlere
yönelik alkol, sigara gibi
bağımlılık yapıcı maddeler sizce
masum gösteriliyor mu? Bu
konuda medyaya düşenler nedir?
Eskiden sigara ve alkol daha
fazla masum gösteriliyordu.
Gazetelerde sigara ve alkol
ilanları, TV kanallarında sigara
reklamları yapılıyordu. Daha
ne olsun! Artık tüm dünya
medyasında sigara reklamı
yasak. Bizde alkol reklamı da
yasak. Bunlar olumlu gelişmeler.
Ancak yabancı sinema filmleri
ve dizilerde gizli/örtülü sigara
ve alkol reklamı yapılıyor.
Örneğin filmlerde genelde birçok
karakter sürekli sigara içiyor.
Bu çok tehlikeli bir durum.
İnsanlar bilinçaltında sigaraya
özendiriliyorlar. Şöyle bir sahne
düşünün filmdeki kahraman
dünyayı kurtarıyor, kötüleri
cezalandırıyor ve sonra yakıyor
bir sigara! Bence bu en etkili
reklam şekli. Sigara ve alkolün
TV’de buzlanması faydalı mı
zararlı mı emin değilim. Evet,
ekranda sigara gözükmemeli ama
bu farklı bir yöntemle yapılmalı.
Sigara ve alkol buzlandığında
daha çok dikkat çekiyor!
18 Eylül 2017’de evinde ölü
bulunması ise daha garip bir
gelişmeydi. ABD seçimlerinden
yoğun bir şekilde yalan haber
paylaşılan Facebook, seçimlerden
sonra yalan haberlerle savaşacak
yazılımlar geliştirmek zorunda
kaldı. Artık haberlerin doğru
mu yalan mı olduğunu kontrol
eden sosyal medya hesapları var
ve her gün birçok yalan haberi
yakalıyorlar. Yalan haberi fark
etmek için de bilinçli medya
takipçisi olmak gerekiyor.
Güvenirliliği kabul görmüş
ulusal ve uluslararası haber
ajansları ve medya kuruluşları
var. Elbette en güvenilir haber
kaynakları bile bazen bilinçli
ya da bilinçsiz bir şekilde yalan
haber yapabiliyorlar. Doğru
habere ulaşmanın en basit
formülü bir haberi farklı haber
kaynaklarından kontrol etmektir.
Okurlar yazılı, elektronik
ve basılı yayınları
değerlendirmede ve
yönlendirmede ne derece etkin
rol oynuyor?
Okurlar ödedikleri parayla bir
gazeteyi yönlendirebilir. Eğer
o gazeteyi beğenmiyorlarsa,
yayın politikasını doğru
bulmuyorlarsa o gazeteyi
almayarak tepkilerini gösterirler.
Tiraj, reyting ve tıklanma
oranlarının medyanın üzerinde
etkisi büyük. Tabii okurun
doğru bir değerlendirmede ya da
yönlendirmede bulunması için
En güvenilir haber
kaynakları bile bazen
bilinçli ya da bilinçsiz
bir şekilde yalan
haber yapabiliyorlar.
Doğru habere
ulaşmanın en basit
formülü bir haberi
farklı haber
kaynaklarından kontrol
etmektir.
Yeşilay
30
MEDYAYI NASIL OKUYORUZ?