29 / 84
E-sigaralardaki
mentol
konsantrasyonu,
mentollü
sigaralardaki gibi
bulunmuştur.
tamir genlerine zarar verdiği
görülüyor. Kültürle çoğaltılmış
insan akciğer ve mesanesinde de
aynı DNA hasarları görülmüştür.
Tütüne özgü nitrozaminler,
kanser yapıcı maddeler olarak
bilinmektedir. Bumaddeler,
e-sigara ürün içeriği olarak beyan
edilmemektedir. Fakat nikotinin
tütünden elde edilme sürecinin
yansıması olarak, e-sigara sıvısına
girebildikleri gibi, e-sıvısındaki
nikotinin diğer maddelerle
etkileşimi sonucunda e-sigara
içinde de oluşabilmektedirler.
Bu bilgiler e-sigaranın kanser
yapıcı etkisinin işaretidir.” Sezer,
e-sigaranın, nikotini nedeniyle,
damar sertliğine yol açarak ve kriz
oluşumunu kolaylaştırarak kalp
hastalığı riskini yükselttiğinin
bilinmekte olduğunu, yakın
dönem araştırmaları, nikotinli
ve nikotinsiz e-sigaraların
damarları döşeyen ve damar
sağlığı ve işlevlerinde ana rol
oynayan endotel tabakasına zarar
verdiğini ve kısa süreli kullanımda
bile endotel işlevlerini bozduğunu
vurguluyor.
SİGARAYI BIRAKMADA İŞE
YARAMIYOR
Sezer, elektronik sigaranın,
sigara, nikotin bağımlılığından
kurtarıcı etkisinin bu güne kadar
gösterilemediğini söylüyor ve
ekliyor:” 2019 yılında yayınlanmış
bir klinik deney, sigara bırakmada,
e-sigarayı, nikotin içeren bant
ve sakızlarla karşılaştırmış,
e-sigaranın bant ve sakızlara göre
bırakmada daha etkili olduğunu
öne sürmüştür. Fakat makale
incelendiğinde durumun farklı
olduğu görülmektedir. Bir yıllık
izleme dönemi sonunda e-sigara ile
sigarayı bırakmaya çalışan grubun
sadece yüzde 3.6’sının nikotin
bağımlılığından kurtuldukları
görülmektedir. Oysa bant veya
sakız şeklinde nikotin içeren
ürünleri kullananlarda, nikotin
bağımlılığından kurtulmuş olanların
oranı bu çalışmada yüzde 9’dur.
Görüldüğü gibi e-sigara, nikotin
bağımlılığını tedavide etkisizdir. Bu
çalışma, e-sigarayı, sigarayı bırakma
amacıyla bir süre kullanan kişilerin
üçte birinden fazlasının e-sigara
müşterileri arasına katıldığını
da göstermiştir. Yakın dönemde
yapılmış başka bir çalışma, her iki
ürünü e-sigara ve sigara birlikte
kullananlarda myokardinfarktüsü
yani kalp krizi riskini, yalnız
e-sigara kullananlardan iki kat
fazla bulmuştur. E-sigaranın
sigarayı bırakmada işe yaramadığı
gibi, ikili kullanıma yol açarak
myokardinfarktüsü riskini artırdığı
ve zarar verici olduğu söylenebilir.
Bir metaanaliz, e-sigaraya
yönelenlerde sigaradan kurtulma
oranlarının daha da düştüğünü
göstermiştir.
kalanlarda, tıkayıcı akciğer
hastalığına yol açtığı görülmüştür.
DA’nın, akciğerlerin küçük hava
yollarında, bronşiyollerde daralma
ve tıkanmalarla seyreden, geriye
dönüşsüz bir akciğer hastalığı
olan patlamış mısır akciğeri
hastalığına yol açtığı bildirilmiştir.
Asetilpropionil (AP), DA’nın
yerini alması için kullanılmaya
başlanmış, fakat havayollarında
DA’ya benzer zararlı etkileri
görülmüştür. E-sigaralardaki
mentol konsantrasyonu, mentollü
sigaralardaki gibi bulunmuştur.
Eucalyptol ve pulegon, mentol
kokulu e-sigaralarda bulunan katkı
maddeleridir. Kafur (camphor),
metil salisilat, sinamaldehid
(cinnamaldehyde) ve eugenol,
solunum yollarını tahriş eden
benzaldehid ve vanilin de bu
maddeler arasındadır.”
DNAHASARI YAPIYOR
Prof. Dr. Recep Erol Sezer, yeni
yapılan bir çalışma ile ilgili şu
bilgileri veriyor:
“
E-sigara buharı
akciğer hava keseciklerini koruyan
makrofajların işlevlerini bozuyor ve
onlara zarar veriyor. Fare çalışmaları
ile e-sigara dumanının, kalp, akciğer
ve mesane hücrelerinde DNA hasarı
yaptığı ve akciğer hücrelerinde DNA
Bir metaanaliz, e-sigaraya yönelenlerde sigaradan
kurtulma oranlarının daha da düştüğünü
göstermiştir.
EKİM 2019 29