Yeşilay Tezini Destekliyor

Yeşilay; üniversitelerde, enstitülerde ve araştırma merkezlerinde tütün, alkol, uyuşturucu madde, teknoloji ve kumar gibi bağımlılık türleri ile ilgili tez çalışması yapacak ve Yeşilay’ın bağımlılık çalışma alanlarına katkıda bulunacak yüksek lisans, doktora ve tıpta uzmanlık öğrencilerine burs desteği sağlıyor.

Yeşilay, bağımlılıklarla mücadelede ulusal ve uluslararası düzeyde yürütülecek çalışmalara kaynak teşkil edebilecek, bağımlılık alanyazınını geliştirebilecek, politika ve eylem planlarının oluşturulmasına katkıda bulunabilecek bilimsel araştırmaların artmasına ve genç araştırmacıların yetişmesine katkıda bulunmayı hedefliyor. Buradan hareketle yola çıkan Yeşilay, bağımlılıkla mücadelede ulusal ve uluslararası düzeyde kaynak oluşturabilecek, sağlık bilimlerinden sosyal bilimlere kadar birçok alanda hazırlanacak nitel ve nicel araştırmaların desteklenmesi için 2014 yılından bu yana Lisansüstü Tez Araştırma Bursu Destek Programı ile bağımlılıklar alanında yapılacak tez çalışmalarına destek veriyor. Yüksek lisans öğrencilerine 12 ay süreyle 2 bin TL, doktora ve tıpta uzmanlık öğrencilerine 18 ay süreyle 3 bin TL burs desteği verilecek burs programı için son başvuru tarihi 31 Ekim 2022’dir.

Yeşilay Lisansüstü Burs Programı kapsamında aşağıda yer alan çalışma alanlarına yönelik tez çalışmaları değerlendirmeye alınacaktır.

• Alkol kullanımı ve bağımlılığı

• Tütün kullanımı ve bağımlılığı

• Uyuşturucu madde kullanımı ve bağımlılığı

• Teknoloji kullanımı ve bağımlılığı

• Kumar ve diğer davranışsal bağımlılık türleri

2022/12 Dönemi Lisansüstü Tez Araştırma Bursu Destek Programı kapsamında; stratejik planı ve hedefleri doğrultusunda Yeşilay, aşağıda yer alan araştırma konuları çerçevesinde burs desteğinde bulunacaktır:

Alkol Bağımlılığı

• Gençlerde alkol tüketimini önleme çalışmalarının etkililik değerlendirmeleri

• Alkol tüketimi ile ilgili ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeler ve uygulama sonuçları

• Aile değerlerinin alkol tüketimine etkileri

• Alkol endüstrisi faaliyetlerinin alkol bağımlılığına etkileri

• Şiddet ve trafik kazaları bağlamında alkolün kamu sağlığına etkileri

• Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler bağlamlarında Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkelerinde alkol kullanımının etkileri

• Trafikte alkol kullanımının yol açtığı sorunlar

• Sosyal medya platformlarında alkol endüstrisi faaliyetleri

• Pandemi döneminin alkol bağımlılığı üzerinde etkileri

Tütün Bağımlılığı

• Elektronik sigara/ısıtılmış tütün ürünleri kullanım sıklığı ile ilgili çalışmalar

• Elektronik sigara/ısıtılmış tütün ürünlerine ilişkin etiyolojik çalışmalar

• Elektronik sigara/ısıtılmış tütün ürünleri kullanımı ile ilgili bilgi, tutum ve davranış değerlendirmeleri

• Elektronik sigaranın/ısıtılmış tütün ürünlerinin insan sağlığı üzerindeki etkileri

• Nargile kullanımı ile ilgili bilgi, tutum ve davranış değerlendirmeleri

• Tütün kullanımını önleme çalışmalarının etkililik değerlendirmeleri

• Düz paket uygulamasının etkilerine yönelik çalışmalar

• Ulusal ve uluslararası bazdaki sigara bıraktırma hizmetlerinin etkililik değerlendirmeleri

• Tütün ürünleri tüketimi ile ilgili ulusal ve uluslararası yasal düzenlemeler ve uygulama sonuçları

• Tütün endüstrisinin bölgesel faaliyetlerinin ve bu faaliyetlerin tüketim davranışına etkileri

• Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi’nin iç hukuk sistemlerine aktarılmasını inceleyen karşılaştırmalı çalışmalar

• Sigara kullananların ve sağlık sektörü çalışanlarının sigara bırakma uygulamalarında elektronik sigaraya yer verilmesine yönelik görüşlerini inceleyen çalışmalar

• Pasif içicilik ile ilgili çalışmalar

• Türkiye ve dünyada tütün kontrol politikası araçları ile ilgili çalışmalar (Örnek: fiyat ve vergilendirme, satış usulleri, yaş kısıtlamaları vb.).

• Pandemi döneminin tütün bağımlılığı üzerinde etkileri

• Bulaşıcı hastalıklar ve tütün ürünleri arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar

• Tütün endüstrisinin sağlık sektöründe (ilaç firması ve benzer yeni statüler ile) pozisyon almasının yaratacağı etik sorunlar

• Dumansız hava sahası uygulamalarındaki güncel durum, aksayan yönler ve ihtiyaçlar

• Kadın ve genç kadınlarda son yıllarda görülen tütün kullanım sıklığındaki artışın nedenlerini inceleyen araştırmalar

• Dumansız hava sahasına uyumun araştırılmasını inceleyen çalışmalar

Uyuşturucu Madde Bağımlılığı

• Farklı uyuşturucu maddelerin kullanımını etkileyen faktörlerin araştırılması

• Madde bağımlılığının nedenlerine ilişkin etiyolojik çalışmalar

• Üniversite gençliğinde esrar kullanım sıklığı ile ilgili çalışmalar/Üniversite gençliğinde madde kullanım sıklığı ile ilgili çalışmalar

• Gençlerde uyuşturucu madde kullanımını önleme girişimlerinin etkililik değerlendirmeleri

• Madde kullanımının/çoklu madde kullanımının kamu sağlığına etkileri (Örnek: işsizlik, aile hayatında huzursuzluk, eğitimi bırakma vb.)

• Madde geçmişi/bağımlısı olan bireylerin iş hayatında yer almasını sağlayacak reentegrasyon modellerini geliştirmeye yönelik çalışmalar

• Reçetelendirilmiş ilaçların kötüye kullanımı ve kullanım trendlerinin incelenmesi

• Yeni psikoaktif/uyuşturucu maddelerin tespitine yönelik analitik metot geliştirme çalışmaları

• Uyuşturucu maddelerin yasallaştırılması yönündeki bölgesel akımları incelenme çalışmaları

• Türkiye’nin uyuşturucu madde politikalarını bölgesel ve küresel örgütlerin politikaları ile karşılaştırma çalışmaları

• Madde bağımlılığı ile mücadelede sivil toplum örgütlerinin rolünü uluslararası örnekler bağlamında inceleyen çalışmalar

• Trafikte uyuşturucu madde kullanımının yol açtığı sorunlar

• Sağlık sektöründe bağımlılık yapıcı ilaç etken madde istismarının incelenmesine yönelik çalışmalar

• Pandemi döneminin madde bağımlılığı üzerinde etkileri

• Prodrug kullanımı ve önleyici çalışmalar

• Kadınlarda/gebelerde uyuşturucu madde kullanımı ve bebekler/ neonatal ölüm üzerine etkileri

• Ebeveynlerde uyuşturucu madde kullanımının çocuklara ve aile yapısına etkisinin araştırılması

• Ebeveynsiz büyütülen çocukların/gençlerin uyuşturucu madde kullanım sıklığı ve kullanım nedenlerinin araştırılması

• Dezavantajlı bireylerde uyuşturucu madde kullanımı ve önleyici iyi uygulama örnekleri

Davranışsal Bağımlılıklar (kumar oynama, dijital oyun oynama, sosyal medyanın aşırı kullanımı, akıllı telefonun aşırı kullanımı ve çevrim içi pornografi ile ilgili çalışmalar başta olmak üzere)

• Davranışsal bağımlılıkların nedenlerine ilişkin etiyolojik çalışmalar (Örnek: Genetik faktörler, psikopatoloji, çevresel faktörler, arkadaş ilişkileri, ruhsal dayanıklılık vb.)

• Davranışsal bağımlılıkların geniş ölçekte yaygınlığına ilişkin çalışmalar

• Davranışsal bağımlılıklarla ilgili ulusal/uluslararası politikalar ve yasal düzenlemeler

• Davranışsal bağımlılıklarla ilgili DSM-5 ya da ICD-11 tabanlı ölçek geliştirme çalışmaları

• Davranışsal bağımlılıkların tedavisine (psikoterapi ve tıbbi/farmokolojik) ilişkin çalışmalar

• Dijital oyun bağımlılığı ve kumar bağımlılığı ilişkisini inceleyen çalışmalar

• Pandemi döneminin davranışsal bağımlılıklar üzerinde etkileri

• Okul çağındaki çocuklarda teknolojinin bilinçli kullanımını destekleyen çalışmalar

Genel

• Bağımlılıklarla ilgili tedavi uygulamalarında psikoterapi yaklaşımlarının etkililiğini incelemeye yönelik çalışmalar

• Bağımlılıkların ahlaki ve felsefi boyutlarını incelemeye yönelik çalışmalar

• Aile içi ilişkilerle bağımlılık süreçleri arasındaki ilişkileri incelemeye yönelik çalışmalar (Örnek: aile içi şiddet vb.)

• Bağımlılıklarla ilgili önleme ve tedavi uygulamalarında maneviyat temelli yaklaşımlar

• Bağımlılıklarla ilgili sosyal hizmet müdahaleleri

• Bağımlılıkla ilgili ülkeler arası sosyal politika karşılaştırmaları

• İş yerinde madde kullanımı ve bağımlılıklar (alkol, yasa dışı madde, dijital oyun ve kumar bağımlılığı)

• Bağımlılıklar ile ilgili önleme çalışmalarının etkililik değerlendirmeleri

• Sağlık çalışanlarının bağımlılıklarla ilgili bilgi ve tutum düzeyini incelemeye yönelik çalışmalar

• Enerji içeceklerinin gençler üzerindeki olası etkileri

• Bağımlılık ve suç davranışı arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmalar

• Tüketim ve bağımlılık arasındaki ilişkiler

• Bağımlılık ve mekân arasındaki ilişkiler

• Bağımlılıklarla ilgili uygulamaların, politikaların sosyal ve ekonomik etkileri

• Tedavi, müdahale alan bireylerin (ergenler, gençler) sosyal, duygusal davranışlarındaki değişimin incelenmesi: Boylamsal çalışma.

2022/12 Lisansüstü Tez Araştırma Bursu Destek Programı hakkında detaylı bilgiye aşağıda yer alan başvuru rehberinden ulaşabilirsiniz. Burs sonuçlarının son başvuru tarihinden itibaren 3 ay içinde açıklanması beklenmektedir.

Detaylı bilgi almak için burs@yesilay.org.tr mail adresine sorularınızı iletebilirsiniz.