35 / 84
TEMMUZ 2018 35
Sağlık Bakanlığı’ndan alınan
bilgiler ışığında görüyoruz
ki, hemofilus influenza tip B
(Hib) enfeksiyonları nedeniyle,
Hib aşısı kullanıma girmeden
önce dünyada her yıl 445.000
vaka ve 165.000 Hib’e bağlı
ölüm varken, aşılama sonrası
hastalığa bağlı azalma 10 yıl
içinde % 90 azaltılmış. Hepatit
B enfeksiyonuna karşı yapılan
aşılama da hastalığa bağlı ortaya
çıkan karaciğer kanserlerinde
önemli azalmalara yol açarken,
hepatit B aşılaması yapan
Asya ve Afrika’daki ülkelerde
taşıyıcılığın % 8’den % 2’ ye
düştüğü saptanmış. Tüm bu
veriler, aşılamanın önemli bir
insan ve toplum sağlığı konusu
olduğunu bir kez daha ortaya
koyuyor. Kızamık vakaları
2001 yılında 30.509 iken, etkin
kızamık aşılaması sonrası 2016
yılında 9, 2017 yılında 84 olarak
bildiriliyor. 2010 yılından itibaren
ise SSPE vakalarında belirgin bir
azalma görülüyor. Bu da 2005
yılından itibaren kızamık aşılama
oranlarının artması ve bunun
sonucunda kızamık vakalarının
azalması ile uyum gösteriyor.
DSÖ, Türkiye’nin Maternal
ve Neonatal Tetanozu elimine
ettiğini 24 Nisan 2009 tarihinde
duyurdu. Kayıtlara göre, 2016 ve
2017 yıllarında sırasıyla 16 ve 25
tetanoz vakası görülmüş olup,
toplam 4 ölüm meydana gelmiş ve
vakaların tamamı aşısızdır. Sağlık
Bakanlığı’nca yürütülen etkin
ve kapsayıcılığı yüksek aşılama
çalışmaları sayesinde, aşı ile
önlenebilir hastalıklardan hepatit
A-B, boğmaca, invaziv bakteriyel
hastalıklardan pnömokok ve Hib’e
bağlı gelişen menenjit, sepsis ve
bakteriyemi, suçiçeği, kabakulak
ve kızamıkçık vaka görülme
sıklıkları ise oldukça azalmıştır.
AŞILAMA SAYESİNDE
BİRÇOK HASTALIK
TARİHE KARIŞTI
S
ağlık Bakanlığı’ndan
alınan verilere göre,
aşılamanın yararını gösteren
en önemli sonuç, çiçek
hastalığı eradikasyonunda
görülüyor. Bakanlık verileri,
özellikle 1924 -1944 yılları
arasında büyük salgınlar
ve ölümlere yol açmış olan
çiçek hastalığının yürütülen
aşılama çalışmalarıyla 1977
yılından itibaren tamamen yok
edildiğini ortaya koyuyor. Yine
çok önemli bir çocukluk çağı
bulaşıcı hastalığı olan çocuk
felci (poliomiyelit) hastalığına
karşı dünya genelinde yaygın
aşılama çalışmaları yapılmış
ve hastalık yok edilme
aşamasına getirilmiş. Sağlık
Bakanlığı’ndan alınan bilgiler
doğrultusunda ise ülkemizde
son çocuk felci vakası 1998
yılında görülmüş olup 19 yıldır
çocuk felci vakası bulunmuyor.
Kızamık hastalığı 1999
yılına kadar her yıl yaklaşık
bir milyon beş yaş altı
çocuğun ölümüne neden
olan ve en fazla ölüme
yol açan hastalıkların
başında gelmekteydi. Sağlık
Bakanlığı’ndan alına bilgiler
çerçevesinde, 1990’lı yıllarda
batı yarımkürede başlanan
kızamık enfeksiyonuna
karşı yürütülen eliminasyon
çalışmaları sonucu, kızamık
hastalığının görülmesi
Amerika kıtasında % 75,
Avrupa’da ise % 59 azaldı.
Dünya Sağlık Örgütü
(DSÖ) verilerine göre
bugün kızamığa bağlı
ölümlerin % 84’ü Afrika ve
Güneydoğu Asya bölgelerinde
gerçekleşiyor. Aşı redlerinin
arttığı ve aşılama hızının
düştüğü Avrupa ülkelerinde
ise, bugün itibarıyla 5 aylık
dönemde on binleri aşkın
kızamık vakası ve 30’u aşkın
ölüm meydana geldi.
Sağlık Bakanlığı,
bağışıklamanın insan
sağlığı açısından
günümüzde temiz
sudan sonra en etkili
ve ucuz halk sağlığı
müdahalelerinden biri
olduğunu belirtiyor.
Ülkemizde, 1981 yılında “Genişletilmiş
Bağışıklama Programı” başlatılmıştır.
Programın amacı, aşı ile korunulabilir
hastalıkların ve bu hastalıklardan
kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesidir.