18 / 84
➦
Gözlerinde kızarıklık ve göz bebeklerinde büyüme var mı?
➦
Ani kilo kaybı var mı?
➦
Kusma veya iştahsızlık yaşıyor mu?
➦
Uyku bozuklukları yaşıyor mu?
➦
Son zamanlarda sık sık burun kanaması sorunu yaşamaya başladı mı?
➦
Epilepsiye bağlı olmayan kasılma nöbetleri geçiriyor mu?
➦
Fiziksel görünümünde bir değişiklik var mı?
➦
Kişisel bakımını ihmal ediyor mu?
➦
Hareketlerinde dikkat çeken bir koordinasyon bozukluğu dikkatinizi çekiyor mu?
➦
Vücudunun herhangi bir yerinde nasıl olduğunu hatırlayamadığı ya da size
açıklayamadığı yaralanma, yanma, burkulma, incinme benzeri bir durum var mı?
➦
Vücudunda veya ellerinde istemsiz titreme var mı?
➦
Bitkinlik, dalgınlık yaşıyor mu?
➦
Hareketlerinde bozukluk veya dengesizlik seziyor musunuz?
➦
Sinirli ve saldırgan olmaya başladı mı?
FİZİKSEL BELİRTİLER
Çocuğunuzun madde kullandığını
nasıl anlarsınız?
ya da diğer bağımlılık yapıcı maddeler hakkında bilgiler ver-
mek gereksizdir. Ancak çocukların karar verme ve problem
çözme becerileri geliştirilerek onların geleceğe dönük riskli
davranışlara yönelmelerini önlemede önemli bir adım atılmış
olacaktır. Sağlıklı yaşamın önemi ve eğlenceli yönleri hak-
kında çocukla konuşmalıdır. Çocuğun karar verme beceri-
leri geliştirilmelidir. Çocuğun kendi sağlığı, refahı ve bireysel
çevresi için kendi sorumluluğunu alması gerektiği bilinci ka-
zandırılmalıdır. Yakın dünyasındaki mevcut zararlı maddeler-
den uzak durmasına yardımcı olunmalıdır. Çocuğun da kabul
edeceği net, anlaşılır ve mantıklı sınırlar oluşturulmalıdır. Bir
engellenme durumuyla karşı karşıya kaldığında bunu nasıl
fırsata dönüştürebileceği öğretilmelidir.
Ayrıca doktor vermeden ilaç kullanmanın insana zarar vere-
ceği, gereksiz yere kullanıldığında ilaçların zararlı olduğu gibi
vurgular yapılabilir. Ayrıca çocuğun tanımadığı kişilerden yi-
yecek içecek herhangi bir şey kabul etmemesi gerektiği üze-
rinde durulabilir. Kendi kararlarının sorumluluğunu almasını
sağlayacak uygulamalar yapılabilir; kendi elbiselerini seçmesi,
ayakkabısını bağlaması gibi davranışlar teşvik edilebilir. Aile
içinde sigara ve alkol kullananlar varsa çocuğun model alması
söz konusu olduğundan buna yönelik bilinç geliştirilmesine ve
‘hayır’ diyebilme becerisinin kazandırılmasına çalışılabilir.
yesilay.org.tr
18
YEŞiLAY
•
MART 2016
DOSYA