Kapak
Televizyon ve ruh
sağlığımız
Telkin eskiden beri bilinen, en sık kul-
lanılan, bir tür insanları etkileme yön-
temlerinden biridir. Günümüzde telkinin
gücü hipnoz yöntemiyle eğitimli ve uzman eller-
de, tedavi edici olarak da kullanılmaktadır. İnsa-
noğlunun telkine açık kişilik yapısı da bu yönte-
min etki gücünü daha da arttırmaktadır. Atala-
rımız boşuna söylememişler; “Ettekkar-ü hasen
velev kane yüzseksen”. Arapça bir deyim olan bu
söz tekrar etmenin yüz seksen defa olsa dahi gü-
zel olduğunu belirtmek-
tedirler. Öğrenme yönte-
mi olarak da kullanılan
bu yöntem (tekrar ederek
telkin ile etkileme) gü-
nümüzde esasında okul
ve dershanelerde de sık-
ça kullanılmaktadır. Genç
zihinlerin ve insan dav-
ranışlarının şekillendi-
rilmesinde kullanılan bu
yöntemin önemi anlaşıl-
dıkça birçok farklı sektör
bu alana el atmıştır. Bun-
lardan bir tanesi de rek-
lamcılık ve tüketim sek-
törüdür. Fakat en önem-
li kullanım alanı ise ge-
niş kitlelerin yani toplu-
mun, her türlü alışkanlık ve davranışlarını etkile-
me ve değiştirme ihtiyacından kaynaklanmakta-
dır. Ve bunun uygulandığı en önemli kitle iletişim
aracı da bir dönem gazete ve dergiler, günümüzde
ise televizyon ve internettir.
İnsan doğasını ve kişilik gelişimini inceledi-
ğimizde ilk yıllarımızda tamamen görerek taklit
etme yoluyla öğrenme sürecinin etkili olduğunu
görmekteyiz. Yani bebeklik, çocukluk, ergenlik ve
gençlik dönemlerimizde yani hayatımızın ilk yıl-
larında ve kişiliğimizin şekillendiği zamanlar-
da görerek taklit etme ile öğrenmenin en yoğun
kullanıldığı zamanlar olduğunu biliyoruz. Akıl ve
mantığın kullanıldığı, kişinin kendi muhakeme
yeteneğini de devreye soktuğu ve sorgulayarak
gerçekleşen öğrenme yöntemi olan edimsel öğ-
renme ise daha sonraki yıllarda ortaya çıkmak-
tadır. Yani çoğunlukla bizi biz yapan her şey şe-
killeninceye kadar, kişiliğimiz oluşuncaya kadar,
görerek taklit yolu ile öğrenme daha etkili şe-
kilde kullanılmaktadır.
TV aracılığıyla taklit
yoluyla öğrenme
Netice itibariyle işte bu
iki özellik bir araya geldi-
ğinde, tekrar ederek tak-
lit yolu ile öğrenme, top-
lummühendisliği adına
insanların her türlü alış-
kanlık ve davranışlarını
etkileme ve değiştirmek
için çok etkili bir yöntem
olmaktadır. Ve bu günü-
müzde internet, sosyal
medya, bilgisayar oyunla-
rı, TV dizi, programlar ve
reklamlar aracılığı ile ya-
pılmaktadır.
Bu çerçevede TV dizi, program ve rek-
lam içeriklerinin esasında ne kadar hayatımız-
da önemi olduğunu görmekteyiz. Gerçek dün-
ya ile sanal dünyayı ayıramayacak kadar genç
olan çocuk zihni izlediği bir çizgi film karakte-
ri olan örümcek adam rolünü taklit ederek o ka-
rakter gibi duvarlarda yürümeye çalışabilir veya
pencereden atlamaya kalkıp hayatını kaybede-
bilir. Nitekim ülkemizde bu olmamış bir şey de-
ğildir. Bizler bile kendi hayatımızı şöyle bir göz-
“İşin en kötü tarafı
zihinlerimizin tek-
rar ve telkin yoluyla
defalarca etki altın-
da kalmasıyla deği-
şen normlarımızın
normal görünmeye
başlanmasıdır.”
Psk. Cüneyt KAYA
Aile ve Evlilik Danışmanı
