71 / 84
ARALIK 2019 71
yapabiliyoruz. Bilgi kaynağımız
Google, ne ararsak saniyesinde
ekranlarımıza getiriveriyor. Ama
bundan 20 yıl öncesine kadar
bilgiye ulaşmak bu kadar kolay
değildi, işte o zamanlar Saatli
Maarif Takvimi imdadımıza
yetişirdi. Tarihte bugün ne
olmuştu? Leibnitz'in doğumu
mu, Louis Bleriot'nun uçakla
Manş Denizi'ni aşması mı,
Panama Kanalı'nın açılışı mı,
yoksa İstanbul'daki elim 1642
zelzelesi mi? Sahi, birinci cemre
ne zaman düşüyordu? Kırlangıç
Fırtınası bu ay mıydı yoksa
gelecek ay mı? Bakalım günün
menüsünde hangi yemek var?
Peki günümüze anlam katacak
sözler, bugün kimden geliyor
acaba? Baudelaire, Rimbaud,
ama hiçbir şey getirmese bile
bu içten muhasebe fırsatını bize
sunduğu için kıymetlidir yeni yıl.
Hayatımıza türlü çeşitli hoşluklar
katmak için bahanemiz
olması da yeni yılın gelişini
güzel kılar. Yapmadığımız bir
yolculuğu planlarımıza dahil
etmemiz, hep içimizde kalan
o enstrümanı nihayet çalmaya
karar vermemiz, bilmediğimiz
bir dili öğrenmeye çalışmamız,
yeni hobilere merak salmamız,
içimizdeki guruyu keşfetmemiz,
maceracı ruhumuzu harekete
geçirmemiz ve daha nicesi,
yeni yılın bizi heveslendirerek
kollarımızı sıvamamıza sebep
olan güzel niyetlerdir. Hayatı daha
dolu dolu yaşama konusunda
bizi aşka getiren yeni yıl, tüm
bunları gerçekleştirmek için
ihtiyaç durduğumuz cesareti
bulaştırır bize. Bu dönemde
kendimizi azıcık şımartmak bir
sorun doğurmadığı gibi eşimizi
dostumuzu şımartmakta da bir
sakınca olmayacaktır. Kendimize
ve sevdiklerimize hediyeler
sunmak için arkasına sığındığımız
koskoca bir yeni yıl sevinci vardır
nasılsa…
Ajandalar ve takvimlerse
her yıl tekrarlanan yeni yıl
geleneklerimizin olmazsa
olmazıdır. Her ne kadar hayat
dijitalleşse ve cep telefonlarımız
her bir ihtiyacımızı karşılayan
süper güçlere dönüşse de elimizin
altında not alabileceğimiz bir
ajandanın olmasının, masamızda
ya da duvarımızda sayfalarını
çevirebileceğimiz bir takvimin yer
almasının hissettirdiği sıcaklığı
çok başkadır. O ajandanın ve
takvimin her bir sayfası, hayalini
kurduğumuz yeni başlangıçların
da habercisidir sanki.
ZAMANIN BEKÇİSİ: SAATLİ
MAARİF TAKVİMİ
Şimdilerde dünya bizim için akıllı
telefonlarımızın içinde. Bir tıkla
ihtiyaç duyduğumuz her şeye
ulaşabiliyor, internetin sınırsız
dünyasında dilediğimiz gibi sörf
Schopenhauer, Camus mu?
İşte bunlar ve daha fazlasının
yanıtını her bir sayfasında
barındıran bir başucu rehberiydi
Saatli Maarif Takvimi. Zaman
artık teknolojiye ayak uydursa
da şaşırtıcı bilgileri, güne özel
sürprizleri, manileri, fıkraları,
edebi alıntıları ve sunduğu
okuma keyfiyle hâlâ pek çok evin
demirbaşı Saatli Maarif Takvimi.
Bugün evlerinde bir takvim asılı
olmayanların payına bile en
azından çocukluklarında birkaç
Saatli Maarif Takvimi yaprağı
düşmüştür. Ve o yapraklar
çocukluğumuzun meraklı
dünyasında bizi yolculuklara
çıkarmıştır illa ki! Tıpkı yazar
Yekta Kopan’ın şu cümlelerinde
olduğu gibi…
“En çok ‘güzel sözler’ ve
‘tarihte bugün’ köşeleri ilgimi
çekiyor… Güzel sözler hep
güzel oluyor. Her seferinde
onları defterime not alıp,
kompozisyon sınavlarında
bir yerlere sokuşturmayı
düşünüyorum. Notlar alıyorum
ama hiç kullanmıyorum. Şimdi
o notlara bakıyorum da en
çok Voltaire konuşmuş galiba.
La Rochefoucould, Carnegie,
Logau gibi bir daha adlarını
hiç duymadığım insanların,
bu sözleri sadece takvim için
söylediklerini sonra da dünyadan
göçüp gittiklerini düşünüyorum
ister istemez…”
Dile kolay, neredeyse 150 yılı
geride bırakan bir yolculuğu
var bu takvimin. Cağaloğlu’nda
Hacı Kasım Efendi’yle başlayan
geleneğin bayrağını, bugün
ailenin dördüncü kuşağı
devralmış. Türkiye’nin yayıncılık
ąBĆSUD CJMHJMFSJ HàOF
Ú[FM TàSQSJ[MFSJ NBOJMFSJ
GLSBMBS FEFCJ BMOUMBS
WF TVOEVĈV PLVNB
LFZGJZMF IÉMÉ QFL ÎPL
FWJO EFNJSCBĆ 4BBUMJ
.BBSJG 5BLWJNJ #VHàO
FWMFSJOEF CJS UBLWJN BTM
PMNBZBOMBSO QBZOB CJMF
FO B[OEBO
ÎPDVLMVLMBSOEB CJSLBÎ
4BBUMJ .BBSJG 5BLWJNJ
ZBQSBĈ EàĆNàĆUàS
(MPI OSPE] RIVIHI]WI ]ØPØ KIVMHI FØVEOER FMV
]SPGYPYĴY ZEV FY XEOZMQMR 'EĴEPSĴPY¸RHE ,EGØ /EWØQ
)JIRHM¸]PI FEĽPE]ER KIPIRIĴMR FE]VEĴØRØ FYKR EMPIRMR
H}VHRG OYĽEĴØ HIZVEPQØĽ &Y QMVEWØR OYVYGY QMQEVØ
MWI 8VOM]I¸RMR ]E]ØRGØPØO XEVMLMRM EVEĽXØVHØĴØQØ^HE VEWXPE]EGEĴØQØ^
FMVOEp MWMQHIR FMVM SPER ,EGØ /EWØQ )JIRHM¬