31 / 84
“GÖSTERGELERDE
SORUNLAR VAR”
Dünyada, toplum sağlığını
alkole bağlı sorunlarda
korumak için neler yapılıyor?
Gelecek döneme ilişkin planlar
neler?
Bireylerin tüketim düzeylerine
ilişkin verilerin toplanması,
toplumu alkolün zararlı etkilerine
karşı korumak açısından
önemli. Elde edilen bu veriler,
alkol kontrol politikalarında
kullanılmalı. Kişi başına düşen
ulusal alkol tüketimine odaklanan
3.5.2 sayılı Sürdürülebilir
Kalkınma Amaçları (SKA)
göstergesi, tüketimin izlenmesini
şart koşuyor.
Alkol tüketmeyen kişi sayısı
fazla olan ve bireysel tüketim
seviyesine ilişkin verilerin
bulunmadığı ülkelerde bu
göstergelerle ilgili sorunlar
yaşanıyor. Bu durumda kişi
başına düşen ortalama alkol
tüketimi miktarı hesaplanırken
nüfusun genel tüketimine dayalı
hesaplamalar kullanılmakta. Bu
da başta kadınlar olmak üzere
alkol tüketmeyen büyük bir
grubun var olduğu toplumlarda
kişi başı tüketimle ilgili durumu
yansıtmıyor. Dolayısıyla elde
edilen veriler yanıltıcı oluyor.
Alkolün, alkol tüketmeyen
büyük bir kitlenin bulunduğu
ülkelerde risk faktörü olarak ele
alınmamasının sebeplerinden
biri de bu. Diğer bir sebep
alkol tüketiminin dini ve
politik çağrışımları sebebiyle
kişisel tüketim bilgileriyle ilgili
toplumsal hassasiyet.
“ALKOL TÜKETMEYEN KİŞİ
SAYISI KORUNMALI”
Türkiye’de olduğu gibi, alkol
tüketmeyen kişilerin de kabul
gördüğü ve yaygın olduğu
kültürlerde, “alkol tüketmeyen
kişi sayısının azalması, kişi başına
düşen tüketimin artmasına
sebep olur” yaklaşımı ve alkol
tüketmeyen kişi sayısının
korunmasına ilişkin politikalar
benimsenmektedir. Bu durumda
araştırmaların, zararlı tüketimin
yanı sıra alkol tüketiminden
kaçınan kişi sıklığını ve
belirleyici faktörleri ortaya
koymaya odaklanması önem
kazanmaktadır.
Alkol, evrensel düzeyde
hassas kabul edilen araştırma
konularından biri olmasa da,
ortama ve kültüre bağlı olarak
yapılacak araştırmaların özenle
planlanması gerekiyor. Ayrıca,
alkol tüketen kişi yüzdesi göreceli
olarak düşük olduğundan ve
tüketen kişilere ulaşmanın ve
tüketim bilgilerini toplamanın
karmaşık olması sebebiyle,
sigara kullanımının aksine alkol
tüketimine ilişkin çalışmalarda
daha özenli bir yöntem
kullanılması gerekiyor.
IAC alkolle ilgili
araştırmalarını nasıl yapıyor ve
araştırmalar için ne öneriyor?
Uluslararası Alkol Kontrol
Politikası Değerlendirme
Çalışması (IAC), alkol kullanımı
ve alkol politikasıyla ilgili
Alkol tüketen kişi sayısı az olan, alkol kontrol
politikaları bulunmayan ve/veya uygulamada
başarısız olan ülkeler, alkol endüstrisi tarafından
büyüyen birer pazar olarak hedef alınabilir.
“Bireylerin tüketim
düzeylerine ilişkin
verilerin toplanması,
toplumu alkolün zararlı
etkilerine karşı korumak
açısından önemli. Elde
edilen bu veriler, alkol
kontrol politikalarında
kullanılmalı.”
Doç. Dr. Perihan Torun halk sağlığı uzmanı ve akademisyendir. 10
yıl pratisyen hekim olarak çalıştıktan sonra klinik rotasyonlarını
İngiltere’de yaparak Halk Sağlığı uzmanlık eğitimini tamamladı.
İngiltere’de epidemiyoloji alanında yüksek lisans yaptı. 2016'dan bu
yana Türkiye’nin Uluslararası Alkol Kontrol Politikası Değerlendirme
Çalışması'na (IAC) liderlik ediyor.
DOÇ. DR. PERİHANTORUNKİMDİR?
OCAK 2020 31