19 / 84
Prof. Dr. HasanBacanlı ikisi arasındaki farkı
şöyle özetliyor: “Eğitimin görevlerinden biri,
bağımlılık gibi kavramların uygun şekilde
bilinmesi ve benimsenmesini sağlamaktır.
Dilin kendi içinde üretmediği ve diğer diller,
uluslarla etkileşimsonucunda kazanılan
kelimeler eğitimaracılığıyla sağlıklı bir zemine
oturtulabilir. Bağlılık ile bağımlılık farklıdır.
Eğitimöğrencilere bağlılığın nasıl sağlıklı
bir ilişki biçimi olduğu ve insan yaşamında
bağlılıkların yaşamı kolaylaştırdığını ve
kalitesini yükselttiğini, bağımlılığın ise nasıl
bireyin özgürlüğünü kısıtladığını ve sağlıksız
davranışlara yol açtığını öğretmelidir.”
Öğretmenlerle iletişimhalinde
olmakveonlarlagüzel ilişkiler
kurmak tümöğrenciler için
önemlidir. Okul ile ilişkisi
zayıf olanöğrenciler,madde
bağımlılığınıngelecekteki
hedefleri vehayallerinenasıl
zarar vereceği konusundasağlıklı
düşünememektedir.
Maddekullanımı genelliklemotivasyoneksikliği
ve iradezayıflığı ile ilişkilendirildiği gibi okuladevamolasılığını
dadüşürür. Tabii güvenlikmeselelerini deunutmamakgerekir.
Maddekullanımı anti-sosyal veyabani davranışların (okula
silahvebıçakgetirmek) gelişmesinindesorumlusudur.
AÇIK-GİZLİMÜFREDATNEDİR?
Eğitimsistemi içindebirçokprogramdanbahsedilebilir. Bu
programlardanen işlevsel olanları açıkvegizlimüfredattır.
Prof. Dr. HasanBacanlı ikimüfredatı şöyleözetlemiştir; açık
müfredat eğitimsistemininöğrenciyekazandırmak istediği
özellikleri açıklığakavuştururken, gizlimüfredat planlanmadığı
haldeeğitimsistemi içindeöğrencilerinkazandıkları özellikleri
ifadeeder. Bağımlılıkbağlamındadüşünülecekolursa,
eğitimsistemi eğer öğrencilerinbağımlılıkkazanmalarını
amaçlamıyorsa, amaöğrenciler eğitimsistemi sonunda
kazanıyorlarsa, bugizlimüfredatınbir ürünüdür. Buyüzden
eğitimsistemleri gizlimüfredatlarını iyi analizetmelidirler. Gizli
müfredatı tespit etmeninçeşitli yolları vardır. Bunlarınenbasit
olanı, öğrencilerinkendi aralarındaki konuşmalarını irdelemektir.
Düzgün, saygılı, açıkveözenli bir dil kullanılmayanokul bahçesi
birçokşeyegebeolabilir.
sağlanmalıdır. Kimlikkazanmanınönemlimekanizmalarından
biri taklit veözdeşleşmedir. Ergenünlüler gibi gözönündeolan
kişileri dekendineörnekalabilir, çeteleri de. Bu ikisinindeortak
özelliği toplumsal sınırları zorlamalarıdır. Ergenlikçağındada
merakduygusunedeniylebağımlılıkgelişebilir, amabunun
arkasındadasınırı keşfetmeduygusuyatar.
ÖĞRETMENLESAĞLIKLI İLİŞKİ
Öğrenciler, günlerininbüyükbir kısmını okulda
geçirmektedirler. Okul çevresi, öğrencilerekendi davranışlarını
karşılaştıracakdavranışstandartları sunmaktadır. Okul
personeli bazenergenöğrencilerinkendi davranışlarını
değerlendiripmuhakemeedebilmeleri içinöğrencilereetkileyici
rolmodeller olarakhizmet edebilirler. Öğretmenlerinin
kendileriyle ilgilendiklerinin farkındavebilincindeolan
öğrencilerinsigara içmesi, uyuşturucukullanması, alkol alması
veyasağlığı tehdit edendiğer davranışlardabulunması çok
dahadüşükbir ihtimaldir.
BAĞLILIK / BAĞIMLILIK
HasanBacanlı
yesilay.org.tr
19
YEŞiLAY
•
KASIM 2015
“Eğitim
öğrencilere
bağlılığın nasıl sağlıklı
bir ilişki biçimi olduğu ve
insan yaşamında bağlılıkların
yaşamı kolaylaştırdığını ve
kalitesini yükselttiğini, bağımlılığın
ise nasıl bireyin özgürlüğünü
kısıtladığını ve sağlıksız
davranışlara yol açtığını
öğretmelidir.”