Makaleler
Sanal Ortam Güvenliğinin Teminatı: Siberay
sanal-ortam-guvenliginin-teminati-siberay-b.jpg

Sanal Ortam Güvenliğinin Teminatı: Siberay

İnternet ve sosyal medya kullanımı her geçen gün artarken siber ortamda işlenen suçların oranı da yükseliyor. T.C. İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü, siber suçlarla mücadele için önemli bir projeye imza attı. Siberay adı verilen proje ile özellikle risk altındaki çocuk ve gençlerin sanal ortamlardaki tehdit ve tehlikelerden korunması amaçlanıyor.

Sanal dünyadaki suçların ve kanunsuzlukların önüne geçilmesi için tasarlanan Siberay, her yaştan vatandaşa çok daha güvenli bir internet deneyimi sunmak için hizmette. Emniyet Genel Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığınca geliştirilen Siberay,  teknoloji bağımlılığı ve siber zorbalığın önüne geçmek, güvenli ve bilinçli internet kullanımını sağlamak amacıyla; hiçbir maddi gelir hedeflemeden, bağış veya kazanç kaygısı gütmeden kuruldu. Yedi soruda Siberay programını daha yakından tanıyalım.

Siberay nedir?
Siberay, siber suçlarla mücadele için 2020 yılında İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün başlattığı bir proje. Projenin hedefi, toplumda farkındalık oluşturarak siber suçları işlenmeden önlemek. Böylece özellikle çocuk ve gençlerin sanal ortamdaki tehlikelerden korunması amaçlanıyor.

Siberay projesi neden hayata geçirildi?
Bilindiği üzere internet artık hayatımızın vazgeçilmez bir parçası. Bilgisayarlar ve mobil araçlarla  (tablet, akıllı telefonlar) sanal dünyaya ulaşmak bir tık ötemizde. Sanal alem, kullanıcılarına bir taraftan fırsatlar dünyası sunarken diğer taraftan da önlem alınmazsa büyük riskler barındıran bir mayın tarlası. Öte yandan dijital dünya bir küresel mücadele alanı. Bu alanın karanlık yanı da suç ve kriminal vakaları barındırıyor. T.C. İçişleri Bakanlığı  devlet olma refleksinin doğal bir sonucu olarak sanal dünyanın doğru ve sağlıklı kullanılması için Siberay projesini hayata geçirdi.

Siberay bir kurum mu?
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Siberay projesini duyururken, "Hani bizim Kızılay'ımız var, Yeşilay'ımız var, onların her birinin çok önemli etkinlikleri var. Şimdi Emniyet Genel Müdürlüğümüz, Siber Suçlar Dairemizin içerisinde Siberay diye, özellikle çocuklarımızı ve gençlerimizi siber suçlardan korumak için yeni bir program başlatıyor."  ifadesini kullandı. Siberay’ın isminin ülkemizin en köklü kuruluşlarından olan Yeşilay ve Kızılay’la yan yana geçmesinden dolayı toplumda Siberay’ın bir kurum olduğu düşüncesi oluştu. Bu kısa açıklamadan sonra hemen belirtelim Siberay kurum değil bir proje. Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bağlı Siber Suçlarla Mücadele Başkanlığına bağlı uzman ekipler bir yandan sanal dünyadaki suç ve suçlularla mücadele ederken diğer yandan da internetin doğru ve sağlıklı biçimde kullanılması için bir sosyal sorumluluk projesi olarak adlandırdıkları Siberay için de çalışmalarda bulunuyorlar.

Siberay projesi ile neler hedefleniyor?
Emniyet Genel Müdürlüğü, Siberay’ın toplumsal farkındalık projesi olduğunu belirterek amaçlarının güvenli internet kullanımı için vatandaşlara yol göstermek ve teknoloji bağımlılığı konusunda çocukları korumaya yönelik faaliyetlerde bulunmak olduğunu belirtiyor.

EGM, Siberay projesi hedeflerini şu şekilde sıralıyor:
  • Toplumda farkındalık oluşturmak.
  • Güvenli internet kullanımını sağlamak.
  • Teknoloji bağımlılığının zararlarını önlemek.
  • Siberay mobil ve web uygulamaları ile hedef kitleye daha hızlı ulaşabilmek.
  • Teknolojiden habersiz vatandaşların bilgilendirilerek olası tehlikelerden korunması.
 
Siberay’da kimler görev alıyor?
Emniyet yetkilileri, Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı bünyesinde konusunda uzman ekip, mühendis ve yazılımcıların internet sayfaları ve web uygulamaları oluşturduğunu ve ekibin projenin amacına uygun olacak şekilde  “önleme eğitimi” aldığını belirtiyorlar. Siberay projesi için bilimsel ve sistematik bir süreç takip ediliyor. Projede uzman pedagoglar,  iletişim bilimciler, sağlıkçılar, Bilgi Teknoloji Kurumu (BTK), T.C. İçişleri Bakanlığına bağlı çeşitli Daire Başkanlıkları, T.C. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Talim Öğretim üyeleri koordineli biçimde çalışıyor. Proje için hazırlanan içerikler Talim Terbiye Kurulu’ndan geçiyor. Alanında uzman öğretim üyeleri içerik üretme ve çocuklara ulaşma konusunda emniyet personeline eğitimler veriyor. Ayrıca sivil toplum kuruluşları da Siberay’a katkıda bulunuyor.

Siberay projesinde neler yapılıyor?
EGM, Siberay projesinde ilk olarak siber farkındalık ve teknoloji bağımlılığı konularından bilimsel ve sistematik programlara dayanan çalışmalar planlayıp toplumu oluşturan tüm kesimlerin güvenli ve etkili bir şekilde dijital ortamı kullanmasını amaçlıyor. Bunun için de teknolojinin vatandaşa değil, vatandaşın teknolojiye hükmetmesini sağlayacak faaliyetler planlanıp uygulamaya geçiriliyor. Farkındalık çalışmaları bu noktada ön plana çıkıyor.  81 ilde uzman ekipler tarafından toplumun 7’den 77’ye her kesimine yönelik çalıştaylar, çevrim içi ve çevrim dışı konferanslar düzenlenip amaca hizmet eden yeni ürünler geliştiriliyor.
Siberay’a içerik üretme konusunda kamu kuruluşları, üniversiteler ve STK’larla koordineli çalışmalar yapılıyor.
Oluşturulan içerikler genç, aktif internet kullanıcılarının yanı sıra dijital dünyaya yeni giren; teknoloji konusunda yeterli deneyimi az ya da hiç olmayan orta yaş ve üzeri kuşağa hitap ediyor. Projede temel amaç teknoloji tarafından kullanılan bireyler değil teknolojiyi fayda temelli olarak kullanan bireylerin sayısını artırmak ve örf, adet, millî kültüre bağlı nesiller yetiştirilmesine katkı sağlamak olarak öne çıkıyor.
 
Siberay projesi için planlanan faaliyetler neler?
EGM, Siberay.com internet sitesi ve Siberay’a ait sosyal medya hesaplarında vatandaşlarımızı bilgilendirmeye yönelik içerikler üretip yayınlıyor. Ayrıca akıllı telefonlar ve tabletleri için de mobil uygulama çalışmaları yapılıyor. Yine Siberay projesi kapsamında düzenlenen resim, afiş ve fotoğraf yarışmaları ile farkındalığın artırılması hedefleniyor. Özellikle çocuklar için ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin siber güvenlik konusunda kendi yaş gruplarına yönelik olarak içeriklerini kendilerinin hazırlayacakları Siberay kulüpleri kurulması planlanıyor.
Pandemi döneminde artan ekran bağımlılığına dikkat çekmek üzere TRT’nin ebaTV kanalları için hazırlanan siber farkındalık programları yayınlandı. Ayrıca hem ebeveynler hem de ögretmenler için özel kılavuzlar hazırlandı.

SİBER DÜNYANIN SÜPER KAHRAMANLARI “EKİP: SİBERAY” TRT ÇOCUK’TA
Siberay projesinin farkındalığını artırmak için TRT de çalışmalara destek veriyor. Bu amaçla TRT Çocuk kanalı, Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı iş birliğiyle hazırladığı “Ekip: SİBERAY” adlı çizgi filmi her hafta sonu izleyicileriyle buluşturuyor. 3D animasyon tekniğiyle hazırlanan çizgi filmde siber dünyaya mesafeli olan Hakan’ın, bu dünyayı keşfederken karşılaştığı sorunlar ve ürettiği çözümler ele alınıyor. TRT Çocuk “Ekip: SİBERAY” ile birlikte; güvenli internet kullanımı, teknoloji bağımlılığı, siber risk ve tehlikeler, dijital dünyanın faydalı ve zararlı yönleri, siber zorbalık, sanal ortamda gerçeklik algısı ve siber dünyada zaman yönetimi gibi konularda çocuklar için bilinçlendirici ve eğlenceli içerikler sunarak bu alanlardaki kazanımları artırmayı hedefliyor.
Okulun bilgisayar kulübünde tanışan Hakan, Selvi ve Umut, her yeni bölümde siber dünyaya ait problemlerle karşılaşır. Hem kendilerinin hem de arkadaşlarının sorunlarını çözmek için siber dünyada maceralara atılırken dostlukları da pekişir. Kahramanlar, eğlence dolu maceralara atılarak çevrim içi dünyaya dair önemli bilgiler edinir ve sanal ortamdaki tehlikelerden korunmayı öğrenir.

Diğer Haberler