Pandemi Sonrasında Toplumları Bekleyen Tehlike: Çevrim İçi Kumar Bağımlılığı

Pandemi sürecinde yaşanan kapanmalar ve oluşan belirsizlik ortamı bazı bağımlılık türlerinde artış yaşanmasına yol açtı. Araştırmalar bu süreçte çevrim içi kumar bağımlılığındaki artışı da gözler önüne seriyor. Bu durum pandemi sonrası için de endişe yaratıyor.

Son iki yıldır COVID-19 salgınıyla birlikte büyük bir halk sağlığı krizi ile karşı karşıyayız.  Bu süreçte tüm dünya belli aralıklarla evlere kapandı ve tüm bu yaşanan gelişmeler günlük yaşamımızda önemli değişimlere neden oldu. Uzun süre evlerimizden çıkamadık. Bu durum da bizlere değerlendirmemiz gereken oldukça fazla boş zaman olarak geri döndü. Sevdiklerimizden ayrı kaldığımız bu sürede insanın en önemli ihtiyaçlarından biri olan “sosyalleşme” eylemini gerçekleştiremedik. Virüs sadece sosyal yaşamımızı değil; iş hayatımızı ve finansal yaşamımızı da etkiledi. Yaşanan sosyal ve ekonomik sıkıntılar ruh sağlığımızda da problemler ortaya çıkarmaya başladı. Yapılan çalışmalar maalesef pandemi sonrasında da bu problemlerle daha fazla uğraşmak zorunda kalabileceğimizi gösteriyor. Pandeminin olumsuz etkilerinden bir tanesi de bağımlılıklar üzerinde oldu. Sosyal izolasyonla birlikte artan boş vakitler, sosyalleşememek, sağlık üzerine yaşanan endişe ve gelecek ilgili kaygılar gibi pek çok etken alkol, madde ve davranışsal bağımlılıklar üzerinde olumsuz bir etki ortaya çıkardı. Son zamanlarda yapılan araştırmalar da bu durumu doğruluyor. Pandemi yeni bağımlılık davranışlarının gelişmesine yol açtığı gibi aynı zamanda var olan davranışların artmasına da neden oldu. Bu süreçte çevrim içi kumar oynayan insanların sayısının dikkat çekici bir şekilde artması da, sorunun derinleşmesi konusunda endişe yaratıyor.

PANDEMİ VE ÇEVRİM İÇİ KUMAR İLİŞKİSİ
2020 Mart ayından bu yana hayatımızda olan COVID-19, günlük yaşamımızda pek çok değişime neden oldu. Ülkelerin salgının yayılmasını engellemek için aldıkları kapanma kararları, sosyal izolasyon, sağlık krizinin beraberinde gelen finansal kriz, iş kayıpları ve daha birçok sebep hayatımızı olumsuz etkiledi. Kapanma süreçlerinde tek sosyalleşme alanımız ‘’ekranlar’’ haline geldi. Teknolojik aletleri hiç olmadığı kadar kullanmaya başladık. Bu durumlardan en çok etkilenenler de bağımlılığa yatkınlığı olan insanlar oldu. Yapılan araştırmalar alkol, internet ve çevrim içi kumar bağımlılığında ciddi artışlar yaşandığını gösterirken ve pandemiden sonra da bu konularda yaşanan sorunların devam edeceği tahmin ediliyor.

Çevrim içi kumar bağımlılığı ile ilgili geniş çaplı ve detaylı bir araştırmanın yapıldığını söylemek mümkün değil. Ancak konuyu ele alan ve bu konuda öncü olan çalışmalardan bahsedebiliriz. Bu çalışmaların ortak yanı, pandemi ile birlikte çevrim içi kumar oynayanların oranlarının da ciddi bir şekilde artmış olduğunu göstermesi. Peki çevrim içi kumar bağımlılığı ile ilgili araştırmalar bizlere neler diyor? Market Watch’a göre pandemide arama motoru Google’da çevrim içi poker araması son beş yılda en yüksek seviyeye ulaştı. Mart ayının ortasında ve özellikle spor müsabakalarına ara verildiği dönemde Google’da aramaların arttığı gözlemlendi. Sadece aramaların değil, yapılan pek çok çalışma pandemi ile birlikte çevrim içi kumar oynayanların sayısının da arttığını gösteriyor.

Journal of Gambling Studies’te yayınlanan ve pandemide Kanada’daki kumar oynama davranışlarını inceleyen araştırmanın sonuçları da bunu doğruluyor. Araştırma katılımcıların altı ay önceki verileri ile kapanmadan bir ay sonra tekrar toplanan verilerini karşılaştırarak çalışmanın sonuçlarını ortaya koyuyor. Çalışmaya göre, kumar oynayanların üçte biri kapanmalar sırasında kumarı tamamen bıraktıklarını söylerken, oynamaya devam edenler ise oynama sıklığı ve kumar oynarken geçirilen sürelerde azalma olduğunu ifade ediyor. Yasaklar ve kapanmalardan dolayı çevrim içi olmayan kumar oynayanların sayısının azalması oldukça normal. Ancak araştırmaya göre, kumarda azalma varken çevrim içi kumarda artış yaşanıyor. Kapanma sırasında kumar oynayan katılımcıların yüzde 17’si online kumar oynamaya başladıklarını ifade ediyorlar.

Araştırmalar çevrim içi kumar ortamının son yıllarda oldukça genişlediğini ve değiştiğini gösteriyor. Birçok operatör, insanlar çevrim içi kumarı veya yeni uygulamaları denedikçe, oyuncu kayıtlarının da arttığını bildiriyor. Bir başka çalışma da, Avustralya Queensland’da çevrim içi kumar oynama oranının 1,4 bir oranında büyüdüğünü ortaya koyuyor. CDC Gambling Reports’a göre de New Jersey’de çevrim içi kumar geliri Nisan 2020’de 79.9 milyon dolar ile rekor seviyeye ulaştı.

Journal of Gambling Studies’de yayınlanan Bristol Üniversitesi tarafından yürütülen bir başka çalışmaya göre de, İngiltere’de pandemi süresince kumar sitelerine yönelimde altı kat artış yaşandı. Yüzde 70’i kadın olmak üzere 2 bin 632 kişinin katılım gösterdiği çalışmada elde edilen sonuçlara göre ara sıra kumar oynayan katılımcıların çevrim içi kumar oynama olasılıkları eskisine göre iki kattan daha fazla hale geldi. Özetle araştırmalar, düzenli olarak kumar oynayan bireylerin pandemi döneminde yasaklar sebebiyle çevrim içi kumara yöneldiğini gösteriyor. Kumar bağımlılığında etkili olan depresyon, anksiyete, finansal belirsizlik, yalnızlık gibi faktörlerin şu an küresel bir şekilde toplumları etkisi altına aldığını görüyoruz. Ayrıca spor müsabakalarına ara verilmesinin de ilgiyi çevrim içi kumara kaydırdığını söylemek mümkün. Bu sıra dışı dönemden sonra değişimin sonuçlarının nasıl olacağı ise merak konusu. Bu erken çalışmaların sonuçları yol gösterici olsa da pandemi sonrasında çevrim içi kumar bağımlılığı üzerine yapılacak detaylı çalışmaların çok daha faydalı olacağı açık. Kuşkusuz ki bu çalışmalar, pandeminin çevrim içi bağımlılıklar üzerindeki etkisi konusunda daha kesin sonuçlar verecektir.

ÇEVRİM İÇİ KUMARDAKİ ARTIŞIN SEBEBİ NE?
Son yıllarda dijitalleşme hayatımızın pek çok alanını etkilerken, pandemiyle birlikte önemi ve hayatımızdaki alanı daha da arttı. Aslında çevrim içi kumara olan ilgi pandemiden önce de artmaya başlamıştı. Bunun nedenleri araştırıldığında ise karşımıza şu maddeler çıkıyor: Herhangi bir bekleme süresi olmadan hızlı bir şekilde sonuç alınabilir olması, zaman ve mekan fark etmeden tek bir tıkla siteye ulaşılabilir olması, nakit para vermek yerine kredi kartı kullanılarak kayıpların daha hızlı bir şekilde telafi edilebiliyor olması. Bu gibi sebepler bağımlılığa yatkın bireyleri çevrim içi kumar bağımlılığına iterken kişi, anlamadan ve çok kısa bir süre içerisinde kendisini çevrim içi kumar bağımlılığı içerisinde bulabiliyor. Pandeminin ortaya çıkardığı ortama baktığımız zaman da kumar bağımlılığını tetikleyen pek çok faktörün bir arada olduğunu görebiliriz. Özellikle belirsizlik, kumar sorunu olanlar için ciddi bir problem.

Pandemi döneminde de sağlığımızın, sosyal hayatımızın ve finansal yaşantımızın bir belirsizliğe girdiğini düşünürsek dünya çapında ciddi bir çevrim içi kumar bağımlılığı problemiyle karşı karşıya kalacağımızı söyleyebiliriz. Kumar bağımlılığı bireylerde somut fiziksel bir etkiye sebep olmadığından diğer bağımlılıkların yanında görünülürlüğü daha az. Bu durum da dünya genelinde bu bağımlılığa karşı alınan önlemlerin daha az olmasına neden oluyor. Bağımlı bireylerin bu konuda farkındalıkları az olduğu için tedavi oranları da düşük seviyede kalıyor. Ancak fiziksel bir etkisi yokmuş gibi görünen bu bağımlılığın ciddi sonuçları bulunuyor. Pandemi dönemindeki yeniliklere ve belirsizliklere sağlıklı yollarla adapte olamayan bireyler, toplumların geleceğini de olumsuz şekillendiriyor.